Crna hronika Surčina: Kako je HDZ-ovac završio pod Šijanovim pesnicama

Surčinska sjenka moći: Neispričana priča o Zoranu Šijanu, krvavoj tuči s ustašom i početku jedne legende

Zoran Šijan, bivši šampion Jugoslavije u kik-boksu, bio je mnogo više od sportiste. Njegovo ime se u ranim devedesetima iz sportskih rubrika prebacilo u crne hronike, a njegova figura postala simbol ulične moći, autoriteta i nerasvijetljenih poslova na samom rubu zakona. Iako se o njegovom uticaju na beogradski podzemni svet mnogo zna, postoji jedan događaj koji je ostao gotovo potpuno zaboravljen – brutalna tuča sa pripadnikom ultranacionalističkog HDZ-a, koja se odigrala neposredno pred izbijanje krvavog rata na tlu bivše Jugoslavije.

Dana 12. jula 1991. godine, pred poznatom surčinskom kafanom „Kotobanja“, desio se incident koji je prethodio stvaranju mita o Šijanu kao nultoj tački surčinskog klana. Tog dana, oko 18 časova, Šijan se žestoko posvađao sa komšijom P.G., Hrvatom iz Surčina koji je, prema policijskom izveštaju, bio deklarisani pristalica HDZ-a i obožavatelj tadašnjeg hrvatskog lidera Franje Tuđmana.

U verbalnom okršaju koji je eskalirao, Šijan je – kao što je to često radio i u ringu – jednim udarcem nokautirao svog sagovornika, koji je odmah pao na beton. Prema svedočenjima očevidaca i dokumentima iz istrage, nakon prvog udarca usledilo je još nekoliko – dovoljno da se P.G. teško povrijedi. Veče je nastavilo u haosu – Surčinci su demolirali radnju P.G.-ovog brata, a ispaljeni su i prvi pucnji koji su simbolično najavili ono što će uskoro zahvatiti čitav region – rat.

Policiji je Šijan samo kratko rekao:
„Napao sam ga jer je pripadnik HDZ-a“, nakon čega je protiv njega podignuta krivična prijava. Međutim, iza svega se krila još jedna pozadina – P.G. je navodno tražio 300.000 dinara (oko 1.250 današnjih evra) na zajam od Šijana, što je dodatno rasplamsalo već zapaljivu situaciju.

Ova tuča postaje važna iz još jednog razloga – to je prvi put da se ime kafane „Kotobanja“ pojavljuje u policijskim izveštajima. Kafana će kasnije postati epicentar aktivnosti surčinskog klana, mjesto gdje su se kovale strategije, miješali kriminal i politika, i dogovarale sudbine mnogih – uključujući i onu Zorana Šijana.

Godinama kasnije, ispred iste te „Kotobanje“ ubijen je Zoran Petrović Šempa iz Požarevca, a ranjen je i Nedeljko Todorović iz Beograda. „Kotobanja“ je od kafane postala tržni centar, a potom i meta najveće policijske akcije protiv surčinskog klana, 14. aprila 1998. godine. U ranu zoru, specijalne jedinice su upale u objekat, pohapsile prisutne, a među zaplijenjenim stvarima bili su i deseci komada oružja, 31 luksuzni automobil – od “Ferarija” do “mečki” i BMW-ova.

Zoran Šijan je brutalno likvidiran 27. novembra 1999. godine, u srcu Beograda, dok je čekao zeleno svjetlo u svom crnom “mercedesu 600”. Ubica, do danas, nije identifikovan. Lokacija ubistva – ugao Nemanjine i Svetozara Markovića, nedaleko od kluba “Stupica”.

Teorije o tome ko je stajao iza njegovog ubistva nikada nisu utihnule: neki su upirali prst u Milorada Ulemeka Legiju, drugi u “klana Amerika”, dok je Šijanova majka javno optuživala državu i tadašnji Resor državne bezbednosti. Njegov nasljednik, Ljubiša Buha Čume, ubrzo je preuzeo poziciju, a priče iz „Kotobanje“ i dalje žive – kao urbani mitovi i podsjetnici na mračne devedesete.

U januaru 2001. godine policija je ponovo upala u prostor „Kotobanje“ i pronašla veću količinu oružja i narkotika. Tadašnja firma vlasnik bila je „Difens“, a tadašnji ministar policije Dušan Mihajlović otkrio je da je dio oružja zapravo ukraden tokom demonstracija 5. oktobra 2000. godine iz policijskih stanica.

Surčin, „Kotobanja“ i Zoran Šijan ostaju simboli jednog turbulentnog vremena – gdje su se granice između sporta, kriminala, politike i patriotizma opasno preplitale.